බලවත් සහෝදරයින් හතර දෙනෙකු දූපත් ජාතියක් බිඳ දැමු හැටි බ්ලුම්බර්ග් සඟරාව වාර්තා කරයි (දළ සිංහල පරිවර්තනය සමගින් කියවන්න)

බලවත් සහෝදරයන් හතර දෙනකු විසින් දූපත් ජාතියක් බිද දැමූ හැටි මැයෙන් ලොව ප්‍රකට ‘බ්ලුම්බර්ග්’ සගරාව වාර්තාවක් පළ කර තිබෙනවා.

රාජපක්ෂ පාලනය ශ්‍රී ලංකාව නම් දුපත් රාජ්‍යය බිඳ දැමු බවයි ඔවුන් පෙන්වා දී තිබෙන්නේ.

යුද්ධයෙන් පසුව සහ ගෙවුණු වසර දෙක තුළ රාජපක්ෂ පාලනය ශ්‍රී ලංකාව තුළ ක්‍රියා කළ ආකාරය පිළිබඳව ඔවුන් කරුණු දක්වා තිබෙනවා.

වර්තමානයේ ඇතිවී තිබෙන අර්බුදයේ වගකීමද ඔවුන් විසින් නිර්මාණය කළ එකක් බවයි බ්ලුම්බර්ග් වාර්තාවේ දැක්වෙන්නේ.

අයවැයෙන් වෙන් කර ලද මුදලින් 75% රාජපක්ෂ පවුලේ ඇමතිවරුන් සතුව පවතින බවද එම වාර්තාවේ සඳහන්.

අදාළ ලිපියෙහි දළ සිංහල පරිවර්තනය පහළින්..

යන්තම් වසර දෙකකට වැඩි කාලයක් තුළ, ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු පවුල බොහෝ දුරට තමන් විසින්ම සාදන ලද අර්බුද මාලාවකට නායකත්වය දී ඇත.

මිලියන 22 ක ජනතාවක් වෙසෙන දූපත් ජාතිය දශකයක් තුළ එහි දරුණුතම ආර්ථික පෙරළියකට මුහුණ දී සිටී. සහල් සහ තේ වැනි භෝගවල අස්වැන්න විශාල ලෙස පහත වැටීමට තුඩු දුන් අවාසනාවන්ත පොහොර තහනමේ සිට, දැන් මානුෂීය හදිසි අවස්ථාවක් වන විදේශ මුදල් අර්බුදයට මුහුණ දීමට අසමත් වීම දක්වා, ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ රජය වේගයෙන් ගමන් කරමින් සිටී. විසඳුම් ලෙස ප්‍රධාන හිතවතුන් දෙදෙනෙකු වන ඉන්දියාව සහ චීනයේ උපකාර මත විශ්වාසය තබමින් සහ පුළුල් ජාත්‍යන්තර ආධාර මුරණ්ඩු ලෙස ප්‍රතික්ෂේප කරමින්, අවුලට යමින් සිටී.

10,000කට වැඩි විපක්ෂ ආධාරකරුවන් 10,000කට අධික සංඛ්‍යාවක් ගෝඨාභය ජනාධිපතිවරයාට ඉල්ලා අස්වන ලෙස බල කරමින් ජනාධිපති කාර්යාලයට පිටතින් රැස්ව සිටීමත් සමඟ අඟහරුවාදා කොළඹ විරෝධතා ඇවිල ගියේය. වසර දෙකක කොවිඩ් බාධා කිරීම් සහ 270 කට ආසන්න පිරිසකට මරු කැඳවමින් පල්ලි සහ සුඛෝපභෝගී හෝටල් ඉලක්ක කර එල්ලවූ 2019 පාස්කු ඉරිදා බෝම්බ ප්‍රහාරවලින් පසු ප්‍රධාන ලෙසම සංචාරක ව්‍යාපාරය ආරම්භ කිරීමට උත්සාහ කරන මොහොතක දෛනික වැටුප් ලබන්නන්ගේ සිට ක්‍රියාකරුවන් දක්වා සෑම කෙනෙකුටම විදුලිය, ඉන්ධන, ආහාර සහ බෙහෙත් හිඟය පුළුල් ලෙස පැතිරී ඇති අතර ඉන් ජනතාව වේදනාවට පත් කර තිබේ. උද්ධමනය 15% දක්වා ඉහළ ගොස් ඇත. එය ආසියාවේ නරකම මට්ටමේ අගයකි.

මේ සියල්ල තුළ රාජපක්ෂ පවුලේ බලපෑම අධිතක්සේරු කිරීම දුෂ්කර ය. 2019 නොවැම්බරයේ පැවති ජනාධිපතිවරණයෙන් ජයග්‍රහණය කළ ගෝඨාභය තම සොහොයුරා වන මහින්ද අගමැති ලෙස පත් කළේය. මෙම යුගල කිරීම හුරුපුරුදු බවක් පෙනේ නම්, එය එසේ වේ. මහින්ද මුලින්ම බලයට පත් වූයේ 2004 දී, මුලින් අගමැති ලෙසත් පසුව ජනාධිපති ලෙසත් ය. එකල ගෝඨාභය ආරක්ෂක ලේකම්වරයා වූ අතර දෙමළ කැරලිකරුවන් සමඟ සිවිල් යුද්ධය අවසන් කිරීමේ 2009 මෙහෙයුමේ ඔහුගේ භූමිකාව සම්බන්ධයෙන් කුප්‍රකට විය. වධහිංසා පැමිණවීම්, ස්ත්‍රී දූෂණ, අධිකරණය ක්‍රියාවලියෙන් පිට සිදු කළ ඝාතන සහ දෙමළ බෙදුම්වාදීන්, මාධ්‍යවේදීන් සහ විපක්ෂ නායකයින් පැහැරගෙන ගොස් ඝාතනය කිරීම යන චෝදනා මෙන්ම පුද්ගල අතුරුදන් කිරීම් ගණනාවක් පිළිබඳ චෝදනා එල්ල විය. ගෝඨාභය මේ චෝදනා සියල්ල ප්‍රතික්ෂේප කරයි.

මෛත්‍රීපාල සිරිසේන සහ රනිල් වික්‍රමසිංහ රට ගෙන ගිය 2015 සිට, 2018 දී වික්‍රමසිංහ මහතා එම ධුරයෙන් ඉවත් කරන තෙක්, ව්‍යවස්ථාමය අර්බුදයක් ඇති කරන තෙක් රාජපක්ෂවරු කෙටි කලකට බලයෙන් ඉවත්ව සිටියහ. ඔවුන්ගේ පක්ෂය 2020 අගෝස්තු මහ මැතිවරණයෙන් අතිවිශිෂ්ට ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, කලින් සීමා කර තිබූ ජනාධිපති ධුරයට පුළුල් විධායක බලතල ඉක්මනින් ප්‍රතිස්ථාපනය කළේය. තවත් සහෝදරයෙකු වන බැසිල් 2021 ජූලි මාසයේදී මුදල් ඇමති ලෙස පත් කරන ලදී. ඔහුගේ ඇමරිකානු-ශ්‍රී ලංකා ජාතිකත්වය හේතුවෙන් ඔහු ඒ වන විටත් මතභේදයට තුඩු දුන් චරිතයක් විය – ඔහුගේ පාර්ලිමේන්තුවට ඇතුළු වීමට හැකි වූයේ රජය ද්විත්ව පුරවැසියන් තහනම් කිරීමේ ව්‍යවස්ථාමය ප්‍රතිපාදන ඉවත් කළ නිසාය.

ඔවුන්ගේ වැඩිමහල් සහෝදරයා වන චමල් කැබිනට් අමාත්‍යවරයකු වන අතර ඔහුගේ පුත්‍රයා කැබිනට් නොවන අමාත්‍යවරයෙකි. අග්‍රාමාත්‍යවරයාගේ එක් පුත්‍රයෙකු කැබිනට් මණ්ඩලයේ ද තවත් අයෙක් ඔහුගේ කාර්ය මණ්ඩල ප්‍රධානියා ද වේ. ඔහුගේ තවත් ඥාති පුත්‍රයෙකු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකි.

ඇතැම් ඇස්තමේන්තුවලට අනුව අයවැයෙන් 75%ක් පමණ ආණ්ඩුවේ සිටින රාජපක්ෂ ඇමතිවරුන්ගේ පාලනය යටතේ පවතී. එය පරම පාරිශුද්ධ පවුලේ දේශපාලනයකි.

නමුත් ශ්‍රී ලංකාව මේ අවුලෙන් ගොඩ ගැනීම සඳහා කළ යුතු දේ කිරීමට බලයේ සිටින සියලුම රාජපක්ෂලාට නොහැකි වී තිබේ.

රුසියාව විසින් යුක්රේනය ආක්‍රමණය කිරීම හේතුවෙන් තෙල් මිල ඉහල යාමෙන් උත්සන්න වූ අර්බුදය මගහරවා ගැනීම සඳහා ඩොලර් බිලියනයක ණය මාර්ගයක් ලබා ගත් බැසිල් මාර්තු 16-17 දිනවල ඉන්දියාවේ සිටියේය.

යුක්‍රේන යුද්ධය සංචාරක අංශයට ද නරක ලෙස බලපා තිබේ. මේ වසරේ මේ දක්වා පැමිණි අමුත්තන්ගෙන් 30% ක් පමණ රුසියාව, යුක්රේනය, පෝලන්තය සහ බෙලරුස් යන රටවලින් පැමිණි අතර රුසියාව එහි ප්‍රධාන භාණ්ඩ අපනයනය වන ශ්‍රී ලංකා තේ විශාලතම ගැනුම්කරුවන්ගෙන් කෙනෙකි.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ සහය ලබාගැනීමට සහෝදරයන්ගේ උනන්ව අඩුවන තරමට තත්වය තවදුරටත් නරක අතට හැරෙන බව Bloomberg News මේ සතිය මුලදී වාර්තා කළේය. ශ්‍රී ලංකා නිලධාරීන් සඳුදා(14) IMF සමඟ සාකච්ඡා ආරම්භ කළ අතර ලබන මස මුල වන විට ප්‍රතිපත්ති යෝජනා ඉදිරිපත් කරනු ඇත.

IMF කොන්දේසි පිලිබඳ අපේක්ෂාවන්ට අනුකූලව, රුපියල දුර්වල වීමට සහ පාකර දැමීමට මෙන්ම ණය ගැනීමේ පිරිවැය ඉහල යාමට බලධාරීන් මෑතකදී ඉඩ දී ඇත. නමුත් විශේෂඥයින් මෙම පියවරයන් අනුපිළිවෙල විවේචනය කර ඇත. ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම පළමු ප්‍රමුඛතාවය බව කොළඹ පදනම් වෙරිටේ රිසර්ච් හි ආර්ථික විද්‍යාඥ සහ විධායක අධ්‍යක්ෂ නිශාන් ද මෙල් අපට පැවසීය. ඊළඟට එන්නට ඇත්තේ පොලී අනුපාත වැඩි කිරීම සහ රුපියල බාල්දු කිරීමයි.

කලක සිට එය වැරදි ලෙස කළමනාකරණය කිරීම නිසා තත්ත්වය නිර්මාණය ඇති බව ද මෙල් පැවසීය. ශ්‍රී ලාංකිකයන් දැන් මුහුණ දී සිටින්නේ පෙර නොවූ විරූ තත්වයකට බවත්, දශක ගණනාවක සිවිල් යුද්ධයේදී අත්විඳින ලද ඕනෑම දෙයකට වඩා එය එහා ගිය දෙයක් බවත් ඔහු පැවසීය. ජූලි මාසයේදී කල් පිරෙන ඩොලර් බිලියන 01ක බැඳුම්කරයක් ඇතුළුව, 2022 සඳහා ඩොලර් බිලියන 7ක් වැනි මුළු ණය ආපසු ගෙවීමට එරෙහිව ශ්‍රී ලංකාව සතුව ඇත්තේ ඩොලර් බිලියන 2ක පමණ විදේශ මුදල් සංචිත පමණි.

#SriLanka is witnessing a string of protests this week by the political opposition and citizens, who blame the Rajapaksa administration for the country’s current economic crisishttps://t.co/d99vyFnH5k #lka via @the_hindu
— Meera Srinivasan (@Meerasrini) March 17, 2022

අර්බුදය සඳහා නිශ්චිත විසඳුම් කිහිපයක් පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කරන ලෙස රජයට දැන් පීඩනයක් එල්ල වී ඇති බව ශ්‍රී ලංකා ප්‍රතිපත්ති අධ්‍යයන ආයතනයේ විධායක අධ්‍යක්ෂ දුෂ්නි වීරකෝන් මහත්මිය පැවසුවාය. “මේකෙන් නිදහස් වීමට වේදනා රහිත මගක් නැහැ,” වීරකෝන් සඳහන් කළේය. “ආර්ථික තත්ත්වයන් යහපත් වීමට පෙර ඒ තුළ බරපතල හිරවීම් තවදුරටත් නිර්මාණය වනු ඇත.”

ඒ සියල්ල ආරම්භ වූයේ 2007 දී ආණ්ඩුවේ ප්‍රාග්ධන වෙලඳපොල නැවත ණයට ගැනීමත් සමඟ බව ඇය පැවසුවාය. (එවකට මහින්ද ජනාධිපති විය.) එය දැන් රටේ විදේශ ණයවලින් 38% ක් වන අතර චීනයෙන් ලබාගත් ණය 10% කි. ශ්‍රී ලංකාවේ දුක්ඛිත තත්වයේ බරපතලකම සැලකිල්ලට ගෙන, විදේශ විනිමය පරතරය සඳහා මූල්‍යකරණය සඳහා රජයෙන් රජයට ගනුදෙනු මත මූලික විශ්වාසය තැබීම ප්‍රමාණවත් නොවන බව ඇය පැවසුවාය. IMF වෙත ප්‍රවේශ වීම දැන් හොඳම විකල්පය වන අතර, ඉන්දියාවෙන් සහ චීනයෙන් මූල්‍යකරණයට ප්‍රවේශ වීමේ ප්‍රයත්නයන් මගින් සුදුසු විකල්පය නොවේ. ඉන්දියාව ජනවාරි මාසයේදී ඩොලර් මිලියන 400 ක හුවමාරු මාර්ගයක් දීර්ඝ කිරීමෙන් සහ චීනයෙන් ඩොලර් මිලියන 500 ක මුදලක් ගෙන එය ස්වෛරිත්ව බැඳුම්කර වෙනුවෙන් ගෙවා දැමු පසු අදාළ ණය ආපසු ගෙවීම ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම ගැන සලකා බලන ලෙස ශ්‍රී ලංකාව බීජිං සහ නව දිල්ලිය යන දෙඅංශයෙන්ම ඉල්ලා ඇත.

චීනය සමඟ නව ණයක් ගැන සාකච්ඡා කිරීමට ද ශ්‍රී ලංකා රජය උත්සාහ කරයි. චීනයේ බෙල්ට් ඇන්ඩ් රෝඩ් මුලපිරීමේ කොටසක් වන හම්බන්තොට වරාය, බීජිං යටිතල පහසුකම් ව්‍යාපාරයේ වැරදී යා හැකි දේ සඳහා උදාහරණ ලෙස ගත හැකිය. වරාය ඉදිකිරීම සඳහා ශ්‍රී ලංකාව විශාල වශයෙන් ණය ලබා ගත් අතර, එම ණය ගෙවීමට නොහැකි වූ අතර, පසුව ණය සහන සඳහා චීනයට එය වසර 99 ක බද්දකට ලබා දුන්නේය.

ගෝඨාභයගේ නායකත්වය සහ පාලනය මේ වන විට ශ්‍රී ලංකාව තුළ අභියෝගයට ලක්ව ඇත. කෙසේ වෙතත්, පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බහුතරයක් සහ 2024 සහ 2025 දක්වා මැතිවරණ නොපවත්වන බැවින්, විපක්ෂයේ විරෝධතා හේතුවෙන් පවුලේ බලය මත ඇති ග්‍රහණය ලිහිල් කිරීමට අපහසුය.

ඔහු බදාදා සවස ජාතිය අමතමින්, අර්බුදය විසඳීම සඳහා IMF සමඟ වැඩ කිරීමට පොරොන්දු වූ අතර “පසුගිය මාස දෙක තුළ ජනතාවට අත්විඳීමට සිදු වූ බොහෝ දුක් වේදනාවලට තමා සංවේදී” බව පැවසීය. නමුත් කාලය ගතවෙමින් තිබෙන අතර අතර මිනිසුන් කෝපයෙන් සහ බඩගිනි අර්බුද මැද ජීවත්වෙයි.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල සමඟ ගිවිසුම සඳහා එන්න එන්නම ප්‍රමාදවත්ම රට තවත් පියවරකින් අර්බුදයට සමීප වෙයි.

එසේම ලංකාව සංචාරය කිරීමට හෝ කවුරුත් අකමැති ස්ථානයක් වනු ඇත.